“Als je het nieuws volgt, denk je dat de wereld gevuld is met klootzakken. Maar ik denk dat ie vooral gevuld is met verschrikkelijk lieve mensen die heel erg hun best doen.” Regisseur en schrijver Joeri Vos richt zich met drieluik de Klap op mensen die het goede proberen te doen, met het bewustzijn van hoe ingewikkeld dat is.
Na journalisten (KRANT) en mensenrechtenadvocaten (RECHT) zet hij in HULP zorgmedewerkers centraal: “Het zijn mensen die ik bewonder. Ze werken keihard voor anderen, kunnen zichzelf daarin soms vergeten en hebben vaak nog het gevoel dat ze te weinig doen. De ‘morele stress’ is groot in de zorg.”
“Er is veel systeemkritiek over de zorg mogelijk”
Joeri schrijft de voorstelling samen met Teun Smits, voor HULP spraken ze verschillende zorgmedewerkers en gingen op snuffelstage bij twee zorginstellingen. Teun: “We hadden verwacht dat er geklaagd zou worden over hoge werkdruk en lage lonen. Maar als we vroegen wat ze zelf zouden willen veranderen, antwoorden ze: ‘Ik wou dat ik de middelen had om nog meer te kunnen doen.’”
Joeri: “Er is veel systeemkritiek over de zorg mogelijk. Als je kijkt hoeveel geld erin omgaat en hoe weinig daarvan bij de zorgmedewerkers terecht komt. Die verhouding is scheef en daar kan ik ook echt pissig om worden.
Teun: “We hadden verwacht dat die kritiek een groter thema zou worden in de voorstelling, want op die manier wordt er wel óver de zorg gepraat door journalisten en politici. Maar de zorgmedewerkers die wij spraken waren veel meer bezig met directe, praktische problemen oplossen dan met het systeem veranderen. Dat vonden we bijzonder en ontroerend, en dat wilden we graag laten zien. De voorstelling zet nu meer een mensbeeld neer: Vier zorgmedewerkers die er ondanks alles het beste van proberen te maken.”
“Het leven zelf is al zo complex nog los van grotere wereldthema’s”
Waar KRANT en RECHT ingewikkelde thema’s als journalistieke integriteit en internationaal recht op het toneel brachten, toont HULP de worsteling van de mens met het leven zelf. Joeri: “Voor mensen zorgen, ouders, kinderen en patiënten, het einde van de maand halen, omgaan met verlies en verdriet. Het is allemaal al zo knap dat je dat voor elkaar krijgt. Daar bovenop nog proberen iets goeds te doen voor mensen aan de andere kant van de wereld… Ik denk dat deze voorstelling ook begrip vraagt voor als dat je even niet lukt.”
Het goede doen, hoe kijkt Joeri daar zelf naar als theatermaker? “Ook ik wil graag de wereld verbeteren, maar ik wil geen pamflettistisch theater maken. Ik wil mensen uitnodigen zelf na te denken en er meer over te lezen, maar niet één richting opduwen. Niet: dit is goed of dat is slecht - daarvoor zijn de problemen ook echt veel te complex. Maar één stelling durf ik wel aan: we moeten goed zorgen voor de mensen die in de zorg werken.”
